Układ limfatyczny - funkcje, budowa, choroby
Ludzki organizm ma wiele tajemnic, jedną z nich stanowi układ limfatyczny. Mimo, że ciało człowieka od wielu lat podlega badaniom lekarzy i naukowców, a opisywany system odkryto w XVII w. liczne pytania na temat jego funkcjonowania pozostają bez odpowiedzi.
Zobacz film: "Jak należy dbać o układ odpornościowy?"
1. Co to jest układ limfatyczny
Układ limfatyczny, nazywany też chłonnym (łac. systema lymphaticum) to rozbudowana sieć naczyń, odpowiedzialna za zachowywanie odpowiedniej równowagi płynów naszego organizmu, a także za ochronę przeciw różnego rodzaju infekcjom. Układ limfatyczny składa się z wielu naczyń limfatycznych, transportujących chłonkę (limfę) – bezbarwny, wodnisty płyn, zawierający białka, sole, glukozę oraz inne substancje. Jedną z głównych funkcji układu chłonnego jest zbieranie nadmiaru limfy z tkanek ciała i transportowanie jej do krwi.
Układ limfatyczny odgrywa ważną rolę w odporności organizmu. Pomaga zwalczać wirusy, bakterie i grzyby, które mogą stać się przyczyną infekcji. Jest to możliwe, gdyż drobnoustroje te filtrowane są przez węzły chłonne, stanowiące jeden z elementów układu chłonnego. W węzłach gromadzą się limfocyty, które unieszkodliwiają te zarazki.
2. Jak zbudowany jest układ limfatyczny
Tkanka limfatyczna zlokalizowana jest przede wszystkim w szpiku kostnym, śledzionie, grasicy, węzłach chłonnych oraz migdałkach - ważnych narządach odpowiedzialnych za odporność. Oprócz tego na układ limfatyczny składają się naczynia limfatyczne, z których jednym z głównych jest przewód piersiowy.
Rozpoczyna się on w okolicach dolnej części kręgosłupa, gdzie zbiera limfę z miednicy, jamy brzusznej oraz dolnych rejonów klatki piersiowej. Dalej przebiega przez klatkę piersiową i uchodzi do dużej żyły po lewej stronie szyi. Drugim ważnym naczyniem limfatycznym jest przewód chłonny prawy. Odpowiada za zbieranie limfy z prawej strony szyi, klatki piersiowej i ramienia. Ma ujście do żyły zlokalizowanej po prawej stronie szyi.
Ważnym organem układu limfatycznego jest również śledziona. Jej zadaniem jest kontrolowanie ilości krwi i krwinek, krążących po organizmie. Odpowiada również za niszczenie uszkodzonych krwinek.
3. Jakie choroby atakują układ limfatyczny
Istnieją pewne choroby, które upośledzają pracę węzłów chłonnych, śledziony oraz tkanki limfatycznej. Należą do nich:
- Limfadenopatia – ogólne powiększenie węzłów chłonnych w wyniku zlokalizowanej w ich pobliżu infekcji. Jeśli powiększonych jest więcej węzłów, może to wskazywać na poważniejsze schorzenie;
- Zapalenie węzłów chłonnych – do zapalenia tego typu dochodzi w wyniku infekcji tkanki samego węzła chłonnego. Miejsce węzła jest wtedy opuchnięte i bolesne, a skóra na jego powierzchni zaczerwieniona i gorąca w dotyku. Przypadłość ta najczęściej spowodowana jest infekcją bakteryjną i dotyczy węzłów chłonnych szyjnych. Leczenie polega głównie na podaniu antybiotyków;
- Chłoniak – jest to choroba nowotworowa, w której przebiegu limfocyty zmieniają się nieprawidłowo, po czym dochodzi do ich proliferacji.Węzły chłonne się powiększają, a komórki nowotworowe zajmują zdrową tkankę i mogą powodować powstawanie guzów w innych częściach ciała;
- Splenomegalia – powiększenie śledziony. Do splenomegalii dochodzi zazwyczaj w wyniku infekcji wirusowej, chociaż zdarza się, że śledziona powiększa się przez inne choroby, np. raka.
Zobacz także
Ważny element układu limfatycznego to węzły chłonne. Ich powiększenie sugeruje infekcję i jest pierwszym wskazaniem do wizyty u lekarza, szczególnie, gdy powiększonych jest więcej niż jeden węzeł chłonny.
Komentarze